Vlak bij station Utrecht Vaartsche Rijn is deze grote muurschildering te zien: Prof. Ornstein onderzoekt de toevalsbeweging. Dit is een van de muurschilderingen die op initiatief van de Universiteit Utrecht in de stad zijn aangebracht om belangrijke Utrechtse onderzoekers te eren.
Prof. Ornstein deed onder andere onderzoek naar de toevalsbeweging, een theorie om modellen te maken waarmee je voorspellingen kunt doen, bijvoorbeeld hoe een drijvend voorwerp zich over het wateroppervlak beweegt of hoe beurskoersen veranderen. Je kunt met de formule ook beschrijven hoe iemand die zich in het café heeft vermaakt probeert de weg naar huis te vinden. Vandaar dat de toevalsbeweging ook wel de dronkemansloop wordt genoemd.
Ornstein, geboren in 1880, werd vanwege zijn joodse afkomst in november 1940 als hoogleraar ontslagen. Hij mocht zijn laboratorium niet meer in. Hij trok zich terug in zijn woning en stierf in mei 1941 aan hartklachten.
De muurschildering is gemaakt door kunstenaarscollectief
De Strakke Hand. Op het onderste deel zie je prof. Ornstein in zijn laboratorium. Boven zijn hoofd de formule van de toevalsbeweging: dxt = -ϴ xt dt + σ dWt. Op het bovenste deel zie je een dronken man die door de straten van Utrecht wankelt. Het gebouw rechts is het laboratorium van Ornstein aan de Bijlhouwerstraat. Links zien we een bus die tussen Utrecht en Vreeswijk als tractortram dienstdeed.
Je ziet de muurschildering direct als je station Vaartsche Rijn verlaat en naar de binnenstad of het Spoorwegmuseum loopt. Een andere muurschildering bevindt zich vlak bij het Spoorwegmuseum en heet
Buys Ballot en het dopplereffect.
Gepubliceerd in NVBS Actueel van augustus 2023.
