Tegenwoordig zit behoorlijk de klad in de verkoop van woordenboeken. Waarom een duur en onhandig boek kopen, als je internet bij de hand hebt. Toch schijnt Van Dale weer bezig te zijn met een nieuwe druk.
Voor de jongere lezers: Van Dale was vroeger dé autoriteit als het om woordenboeken ging. Bij een spel als Scrabble (tegenwoordig Wordfeud) kwam bij discussies dit boek op tafel. Als een woord niet in Van Dale staat, dan bestaat het niet.
Rading
Ik heb het al eens gehad over het woord rading. De redactie van Van Dale vond op een bepaald moment dat er geen ruimte meer was voor dat woord. Argument: het komt alleen nog voor in eigennamen als Hollandsche Rading. Het is dus niet nodig dat je de betekenis van dat woord kunt opzoeken in dit dikke, dure woordenboek.
Koolhaas
Koolhaas is ook een eigennaam, maar toch staat dit woord wel in Van Dale. Het is namelijk ook een soort haas. Om precies te zijn een haas die zich voedt met kool. Zet zo’n beestje in een veld met worteltjes en hij zal zijn neus ophalen. Hij rent weg en zal niet rusten voordat hij een koolveld heeft gevonden. Althans: dat wil de redactie van Van Dale ons doen geloven in een fraai staaltje volksetymologie.
Zwembadpas
De duim van de redactie heeft ook een rol gespeeld bij de definitie van het woord zwembadpas. Dat woord komt uit het boek ‘Kees de jongen’ van Theo Thijssen. Het beschrijft een vreemde, voorovervallende manier van lopen, die Kees en zijn vriendjes toepassen als ze haast hebben om naar het zwembad te gaan. Vandaar dat ze dit loopje de zwembadpas noemen.
De zwembadpas heeft dus niets met zwemmen te maken, maar toch maakte Van Dale er dit van: “Wijze van lopen die overeenkomst vertoont met de zwemslag bij het borstzwemmen: iets voorovergebogen en met voor het lichaam langs heen en weer zwaaiende armen.” Duidelijk niet uitgeprobeerd in het zwembad; onze studeerkamergeleerde was direct naar de bodem gezakt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten